Inspired by Rembrandt
Rembrandt blijft boeien – niet alleen tijdens het Rembrandtjaar 2019, 350 jaar na zijn dood, maar ook in de afgelopen eeuwen. Rembrandts etsen hebben kunstenaars op allerlei manieren geïnspireerd. Daarover ging de tentoonstelling Inspired by Rembrandt. Ditmaal deed Museum Het Rembrandthuis een greep uit zijn eigen collectie. Het museum is immers niet alleen het voormalig woonhuis en atelier van Rembrandt. Sinds ruim honderd jaar verzamelt het museum ook kunst op papier – de collectie telt inmiddels ruim 4000 prenten. Niet alleen Rembrandts, maar ook kunst van zijn navolgers – zowel die uit zijn eigen tijd, als de kunstenaars van nu.
100 jaar verzamelen door het Rembrandthuis
In acht prikkelende thema’s – koppen’, ‘natuur’, ‘leven’, ‘zelf’, ‘leegte’, ‘zwart’ en ‘rauw’ – vormden de etsen van Rembrandt de inleiding op werken van onder andere Pablo Picasso, Horst Janssen, Charles Donker, Aat Veldhoen, Marlene Dumas en Glenn Brown.
Links: Glenn Brown, Half-Life (naar Rembrandt) 2, Museum Het Rembrandthuis | Rechts: Pablo Picasso, Rembrandt en drie vrouwenhoofden, 1934, Museum Het Rembrandthuis, Amsterdam
DE VROUW VAN DE GROENTEBOER
Soms nemen kunstenaars onderwerpen uit Rembrandts werk over, zoals zijn ‘tronies’ – koppen van een karakter of type, bijvoorbeeld een vrolijke soldaat of een onbekende oosterling. De meeste kunstenaars lijken echter vooral geïnteresseerd te zijn geweest in de typische artistieke kwesties waarmee Rembrandt zich bezighield: de expressiviteit in zijn lijnen, de weergave van schaduw, het zoeken naar een diep zwarte toon en natuurlijk de compromisloze weergave van de werkelijkheid, waaronder zaken waar nog steeds een taboe op rust, zoals verwrongen gezichten, oude lichamen, diepe rimpels en mensen die plassen in het openbaar.
Links: Marlene Dumas, Plassende vrouw, 1996, Museum Het Rembrandthuis, Amsterdam | Rechts: Charles Donker, Meidoornstruiken in de sneeuw in Groningen, ca 1985, Museum Het Rembrandthuis, Amsterdam
Rechts: Rembrandt, Naakte vrouw, zittend op een heuveltje, ca. 1631, ets, staat II(2), 177 x 160 mm., Museum Het Rembrandthuis, Amsterdam. | Links: Aat Veldhoen, Mevrouw Vlek, 1964. Museum Het Rembrandthuis, Amsterdam
DEBUUT AANKOOP VAN FERDINAND BOL
Deze tentoonstelling was ook het debuut voor Ferdinand Bols ets De Heilige Familie in een woonvertrek uit 1643, dat het museum heeft aangekocht tijdens TEFAF 2019. Ferdinand Bol (1616-1680) was tussen 1636 en 1640 bij Rembrandt in de leer. Hij was de enige leerling van Rembrandt die vervolgens niet alleen schilderijen, maar ook een groot aantal etsen heeft gemaakt. Hij modelleerde zijn voorstellingen regelmatig naar die van zijn voormalige leermeester en lijkt zich zo voortdurend met hem te hebben willen meten. In deze ets staat de donkerte centraal: twee-derde van de ets bestaat uit bijna alles-absorberend zwart. Maar ook in dit donkere vlak openbaren zich steeds meer details, als je wat langer kijkt: een huiselijk interieur met onder andere een bedstee, een wiegje en een kat die het tafereel nauwlettend in de gaten houdt. Bol bewijst even virtuoos als zijn voormalige leermeester te zijn.
Detail uit: Ferdinand Bol, De Heilige Familie in een woonvertrek, 1643, Museum Het Rembrandthuis, Amsterdam.